Adaçayı faydaları nelerdir?

Latince adı Salvia officinalis olan ada çayı, ballıbabagiller familyasından gelen tıbbi ve aromatik bitki türüdür. Uçucu yağ ve baharat bitkisi olan ada çayına ait dünya çapında 5 binden fazla farklı tür bulunur. Orta Doğu ve Akdeniz bölgelerinde yetişen bitkinin ülkemizde de yaygın olarak yetiştirilir. Tıbbi ada çayı olarak da bilinen Salvia officinalis, ada çayının ilaç sektöründe yaygın olarak kullanılan türüdür. Salvia triloba yaygın olarak çay olarak tüketilen, kurutulduğunda tütsü olarak kullanılabilen ve damıtılarak yağ ya da losyon (acı elma yağı) olarak da kullanılan türüdür. Hafızayı güçlendirici etkisiyle bilinen Salvia lavandulifolia ise İspanya ve Güney Fransa’da yetişir.

Bazı bölgelerde acı elma otu ve diş otu olarak da bilinen ada çayı, griye yakın yeşil renkli yapraklara sahip, eflatun, mor, mavi ve pembe renkli çiçekler açan, aromatik kokulu, çalı görünümlü bir bitkidir. Orta çağ döneminde şansın simgesi olarak da kullanılan ada çayı, yumuşak ve tatlı bir tada sahiptir. Bu yönüyle yalnızca demlenerek çay olarak değil, yemek sosu olarak da kullanımı yaygındır. Tarih boyunca insanlar ada çayını, ağrı, ishal, sindirim sistemi problemleri, soğuk algınlığı ve ruhsal sorunların tedavisinde kullanmıştır.

Yapılan sınırlı çalışmalarda ada çayının, menopoz dönemi belirtilerinden olan sinirlilik ve sıcak basması gibi semptomları azalttığı, kolesterol ve kan şekeri seviyesini düşürdüğü ve bol miktarda antioksidan içerdiği görülmüştür. Alzheimer gibi beyin sağlığı problemlerine karşı koruyucu olduğu düşünülen ada çayının, üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı da önleyici olduğu düşünülür. Bilimsel araştırmaların henüz çok yeni olduğu ada çayı, sağlık ile ilgili oldukça büyük potansiyel taşıyan bir bitkidir.

ADAÇAYI NASIL DEMLENİR?

Güneybatı Anadolu’da ve özellikle Muğla çevresinde adaçayı bitkisinin yapraklı dalları çay hazırlamada kullanılıyor. Bitkiye ve hazırlanan çaya adaçayı adı veriliyor. Adaçayı, Batı ve Güney Anadolu’daki kahvelerde bildiğimiz çayın yanında yaygın bir şekilde satılıyor.Adaçayı faydaları nelerdir?

Adaçayı iki farklı şeklinde demlenmektedir. Bunlarında birincisinde normal çay gibi demleniyor. Bu şekilde adaçayının tadı biraz acı oluyor. İkincisinde ise, küçük bir dal çay bardağına konup üzerine kaynar su ilave ediliyor. Yerel halk buna “dallı” adını veriyor. Böylece istediğiniz renk ve koku ortaya çıkınca dalı çıkarabilirsiniz. Bu şekilde hazırlanan adaçayının kokusu daha hafif ve içimi daha hoş oluyor.
Adaçayı demlemek için taze adaçayı veya kurutulmuş adaçayı yaprakları kullanabilirsiniz. 3 büyük çay bardağı için 8-10 taze adaçayı yaprağı veya tepeleme 1-1.5 çay kaşığı ufalanmış kuru adaçayı yaprağı yeterli olacaktır. Su kaynadıktan sonra ocağı kapatın veya ocağı iyice kısarak adaçayını atıp 5-7 dakika demlenmesini bekleyin. Beş dakikadan fazla demlenmesi tadının acıması nedeniyle pek tavsiye edilmemektedir

Bilinen Bileşimi : Eterik yağ ( tuyon, sineol, borneol, pinen ), saponin, tanen, glikozid, pikrosalvin, reçine, fumarik asid, irsol asidi, oleanol asidi,ntriacoton, flavon, asparagin, uvaolpa radifenol.

Faydaları

Şekerli hastaların sinirlerini teskin eder.

Midevidir. Sindirimi kolaylaştırır.
Dispepsi (hazımsızlık) durumunda çok etkili bir gaz söktürücüdür.
Gece terlemelerini en aza indirger.
İdrar söktürücüdür.
Kadınlarda dölyatağı kaslarını uyarır. Aybaşı düzensizliklerini ve aşırı sancıları giderir.
Östrojen hormonu içerir. Menopoz dönemi sıkıntılarını azaltır.

Adaçayının içerdiği uçucu yağ, mukoza zarlarını iyileştirdiği için ağız, dişeti ve dildeki şikayetlerle boğaz ve bademcik enfeksiyonlarına karşı iyileştiricidir.
Bitki, antifungal etkiler taşır. Yani ciltteki mantarlara sürülürse onları yok eder.
Adaçayı yaraların iyileşmesini hızlandırır.
Adaçayı dişleri beyazlatır ve sağlamlaştırır.

Not : Grip ve nezle salgınlarında oturduğunuz odada adaçayını kekikle beraber kaynatırsanız odayı dezenfekte eder.

Yan Tesirleri: Tansiyonu yüksek olanlara günde 1 bardaktan fazlası yasak. Hamilelere ve karaciğer iltihabı olanlara yasak. Erkeklerde cinsel gücü azaltır, kadınlarda ise artırır. 

Diğer İsimleri : Kutsal bitki, Salvia officinalis, Feuille de sauge, Salvie folium, Sauge